Electriciteit kan men niet opslaan. Hoe weet men hoeveel electriteit men moet opwekken gedurende de dag en nacht?

Antwoord

Beste,

Elektriciteit opslaan is inderdaad een lastig gegeven. Het verbruik en de productie van het elektriciteitsnet moet steeds gelijk zijn aan elkaar.

Men gebruikt wiskundige modellen en statistiek om het verbruik te schatten. Dat geeft de producenten al een eerste leidraad. Daarbovenop wordt er constant bijgestuurd om productie en verbruik gelijk te houden aan elkaar. Als de productie te laag is worden piekcentrales ingeschakeld. Dit zijn centrales die snel opgestart en gestopt kunnen worden, bvb centrales met gasturbines. Het kan ook zijn dat de productie te hoog is. Bij een nucleaire reactor bijvoorbeeld is moeilijk het geproduceerde vermogen te veranderen. Omdat een aanzienlijk deel van de elektriciteitsproductie in Belgie door kerncentrales gebeurt, kan het gebeuren dat er 's nachts te veel productie is. Dan gebruikt men de 'waterkrachtcentrale' in Coo om daar het water op te pompen (=energiestockage). Overdag laat men dit water dan terug lopen en maakt men er weer elektriciteit van. Het rendement van de operatie in Coo is niet geweldig (75%), maar het is wel een mogelijkheid om de nachtelijke overproductie te stockeren onder de vorm van potentiele energie van water.

Het verbruik en productie kan natuurlijk niet op elke moment 'exact' gelijk zijn aan elkaar. Laten we zeggen dat ze steeds zeer dicht bij elkaar schommelen. Als er een onevenwicht tussen productie en verbruik is, gaan ze dit ook merken in de elektriciteitscentrales. Als er te weinig productie is, zullen de generatoren vertragen. Dit wordt dan tegengegaan door 'gas bij te geven'. In het andere geval, al er overproductie is, zal de generator gaan versnellen, en moet er gas teruggenomen worden. Het schommelen van deze frequentie is zeer klein (omdat men continu bijstuurt), en redelijk traag (de rotoren van de generatoren hebben een grote inertie).

Er bestaan klokken die 'tikken' door het aantal netperiodes te tellen. Na 50 periodes weet de klok dus dat er 1 seconde voorbij gegaan is. Voor zulke toestellen werd vroeger de netfrequentie al eens lichtjes verhoogd of verlaagd, zodat op jaarbasis het juiste aantal netperiodes (50*60*60*24*365 = 1 576 800 000 netperiodes) was gepasseerd. Of men dit nu nog doet weet ik niet.

Al het bovenstaande vergt de nodige coordinatie van de productiecentrales. Alle elektriciteitscentrales van Polen tot Portugal zijn verbonden met elkaar. In een extreem geval zou de ene gas kunnen geven, waardoor de anderen zich verplicht zien om hun gas terug te nemen. Dit gebeurt nu natuurlijk niet in werkelijkheid, maar het geeft wel een beeld hoe het allemaal aan elkaar hangt.