Waarom is er op de aarde zuurstof en in de ruimte niet?

Antwoord

Zuurstof (O₂) als gas komt inderdaad niet voor in de ruimte maar wel in de atmosfeer van de Aarde. De atmosfeer van de Aarde is dan ook iets heel bijzonder, absoluut niet een "normale" atmosfeer. Een "normale" planetaire atmosfeer, zoals op Venus of Mars, is een koolzuurgasatmosfeer (CO₂).
Zuurstof is een zeer reactief gas. Als het niet constant zou worden aangemaakt, dan zou het zuurstof geleidelijk verdwijnen uit onze atmosfeer. Maar hoe komen we dan aan de zuurstof in onze atmosfeer?
Door fotosynthese. Planten gebruiken koolzuurgas uit de atmosfeer als energiebron. Maar hierbij produceren de planten een afvalproduct: zuurstof. Dat gas pompen de planten dan ook continu de atmosfeer in.
Meer dan 2 miljard jaar geleden hebben blauwwieren voor het eerst in de Aardse geschiedenis aan fotosynthese gedaan. Dit heeft geleid tot een massale "vervuiling" van de toenmalige atmosfeer door zuurstof. Zuurstof is dan ook de eerste grootschalige atmosferische vervuiling die door levende wezens is veroorzaakt. Vandaag de dag is dat de mens die terug massaal koolzuurgas de atmosfeer inpompt.
Zuurstof in de atmosfeer is niet alleen belangrijk voor ons omdat wij dat nu eenmaal inademen, maar hoog in de atmosfeer reageert zuurstof ook met de schadelijke UV-straling van de Zon. Zo ontstaan ozon (O₃). Deze ozonlaag beschermt ons dan ook tegen schadelijke zonnestraling. Anders zou het leven op land zo goed als onmogelijk zijn.
Zuurstof in de atmosfeer is dus een typisch kenmerk van een planeet waar levende organismen aan fotosynthese doen. Stel dat we ergens in het heelal nu een planeet ontdekken met zuurstof (of ozon) in de atmosfeer, dan zou dit een sterke aanduiding zijn dat op die planeet leven is .... maar tot op vandaag hebben we zo'n planeet nog niet gevonden.