Wie bepaalt of een bepaald product/medicijn op de dopinglijst komt?

Antwoord

De regels rondom doping in de sport worden bepaald door het Wereld Anti-Doping Agentschap (WADA). WADA is verantwoordelijk voor het opstellen en bijhouden van de lijst met verboden middelen en methoden, beter bekend als de 'WADA Prohibited List'. Deze lijst wordt jaarlijks herzien en bijgewerkt op basis van wetenschappelijk onderzoek, medische ontwikkelingen, en feedback van experts in de sportwereld.

Hier is een overzicht van hoe het proces werkt:

Samenstelling van de Prohibited List

WADA werkt samen met wetenschappelijke en medische experts, alsook vertegenwoordigers van verschillende sportorganisaties, om te bepalen welke stoffen en methoden op de lijst moeten staan. De criteria voor opname op de lijst zijn:

   - De stof of methode heeft de potentie om de sportprestaties te verbeteren.

   - Het gebruik ervan vormt een risico voor de gezondheid van de sporter.

   - Het gebruik ervan schendt de geest van de sport.

Jaarlijkse Update

De Prohibited List wordt jaarlijks op 1 januari bijgewerkt. WADA publiceert een ontwerp van de lijst enkele maanden van tevoren om feedback te krijgen van verschillende belanghebbenden. Niet alleen worden nieuwe producten toegevoegd maar soms worden ook producten geschrapt.Een bekend voorbeeld is cafeïne dat niet meer op de lijst staat. 

Geschiedenis van cafeïne op de WADA-lijst:

1. Verboden Status (1984-2004): Cafeïne stond op de lijst van verboden middelen van 1984 tot 2004. Gedurende deze periode werd een drempelwaarde gehanteerd, waarbij alleen hoge concentraties cafeïne (meer dan 12 microgram per milliliter in de urine) als doping werden beschouwd.
2. Verwijdering van de Lijst (2004): In 2004 werd cafeïne van de lijst gehaald. De reden hiervoor was dat cafeïne een veelvoorkomend ingrediënt is in voedingsmiddelen en dranken die veelvuldig door het publiek worden geconsumeerd, en dat het moeilijk was om een onderscheid te maken tussen normaal gebruik en misbruik voor prestatiebevordering.

Huidige status:

Hoewel cafeïne niet langer als verboden middel wordt beschouwd, blijft het wel op de WADA Monitoring List. Dit betekent dat het gebruik van cafeïne door atleten wordt gemonitord om mogelijke misbruiken in de gaten te houden. Dit helpt WADA bij het verzamelen van gegevens over het gebruik van cafeïne en kan hen helpen bij het nemen van beslissingen over toekomstige regelgeving.

Nieuw ontdekte middelen

Als nieuwe experimentele middelen of methoden worden ontdekt, kan WADA deze aan de lijst toevoegen. Dit kan tijdens de jaarlijkse update of, indien nodig, eerder via een interim-update. Sporters en teams worden geacht om op de hoogte te blijven van deze updates. Zo is er op dit moment een studie binnen WADA gaande naar producten die alleen in wetenschappelijke laboratoria worden gebruikt en niet als geneesmiddel geregistreerd staan maar die wel de potentie hebben om ooit geneesmiddel te worden. Het gebruik ervan is natuurlijk levensgevaarlijk omdat het nog experimentele stoffen zijn waarvan de bijwerkingen niet of nauwelijks bekend zijn.

Sancties en retroactieve straffen

Retroactieve straffen: Als een middel vandaag verboden wordt, maar een atleet gebruikte het legaal in het verleden, kan deze atleet niet retroactief worden bestraft voor het gebruik ervan toen het nog legaal was. Echter, als er bewijs is dat een atleet een nu verboden middel gebruikte toen het al verboden was, kan de atleet alsnog worden gestraft, afhankelijk van de verjaringstermijnen.

Verjaringstermijnen: De standaard verjaringstermijn voor dopinggerelateerde overtredingen is 10 jaar. Dit betekent dat als een atleet 15 jaar geleden een verboden middel heeft gebruikt, ze in principe niet meer vervolgd kunnen worden, tenzij er specifieke omstandigheden zijn die een uitzondering rechtvaardigen.

Renners en hun palmares

Als blijkt dat een sporter een verboden middel gebruikte tijdens een wedstrijd en dit wordt ontdekt binnen de verjaringstermijn, kan zijn/haar resultaat worden geschrapt en kunnen ze gesanctioneerd worden. Dit geldt ook als de ontdekking plaatsvindt na hun overwinning maar binnen de verjaringstermijn.

Balanceren op de dunne koord

Teams en atleten zoeken constant naar legale manieren om prestaties te optimaliseren, zoals via geavanceerde trainingsmethoden, voeding en legale supplementen. De lijn tussen wat toegestaan is en wat niet kan soms dun zijn, en daarom is voortdurende educatie en naleving van de WADA-regels essentieel.

Samenvattend kan gezegd worden dat WADA een cruciale rol speelt in het bepalen van welke middelen en methoden verboden zijn in de sport. Door voortdurende updates en samenwerking met verschillende experts, probeert WADA ervoor te zorgen dat de lijst actueel en effectief is in het bestrijden van doping. Atleten en teams moeten constant op de hoogte blijven van deze regels om te voorkomen dat ze per ongeluk de wet overtreden.