Wanneer gebruik je een lidwoord voor afkortingen van organisaties en wanneer niet?

Antwoord

En nog straffer: we spreken van de VRT, maar nooit van de VT4. In de regel krijgen afkortingen die de status van een zelfstandig naamwoord krijgen, een lidwoord. Maar er zijn er dus die er duidelijk géén krijgen (VTM, PSG) en andere die twijfelen (VAB of de VAB, KLM of de KLM, KBC of de KBC). Vreemd genoeg zijn dat allemaal eigennaam - afkortingen die soortnamen worden volgen de lidwoordregel veel beter (de DVD, de PC).

Van der Horst merkte daar een paar zaken bij op:

• organisaties hebben het liefst géén lidwoord, en zo spreekt de Unicef consequent over zichzelf als Unicef zonder lidwoord (Agalev, Open VLD).
• in spreektaal neigt men naar het toevoegen van een lidwoord wanneer iets een uniek instituut of begrip wordt (net als bij de Carmina Burana, de Max Havelaar) en minder wanneer er meerdere versies zijn (TV1, VT4, Vijf TV).

Joosten suggereerde een andere verklaring:

• non-profit, overheidsgestuurde initiatieven krijgen vaker een lidwoord (de VLIR, het KMI, de EU) dan commerciële initiatieven met een afkorting (Gaia, Unizo, BMW, Texaco).
• tenzij wanneer het om een concrete vestigingsplaats gaat, want dan kan een lidwoord weer wel: je gaat naar de IKEA, maar het is IKEA zonder lidwoord die de catalogus publiceert.

En zelfs daarop zijn tal van uitzonderingen op te sommen: Oxfam, Sabena, WTV/ROB/ATV. Maar het lijkt wel een tendens om neutralere instellingen wèl een lidwoord te geven, en firma- en productnamen géén.