Hoeveel cellen heeft een pasgeboren baby en hoeveel meer heeft een volwassen mens er?

Kristine, 59 jaar
22 februari 2022

Ik wil graag aan mijn leerlingen uitleggen dat na bevruchting je van één cel naar heel veel cellen gaat. Je vindt wel een cijfer voor een volwassen mens (ook op deze website), maar ik vraag me af of er een verschil is met een pasgeboren baby.

Antwoord

Ik vond niet direct de cijfers in je link maar weet dat dit altijd cijfers zijn die onderhevig zijn aan nieuwe inzichten. Ik heb 3.72 x 10E13 cellen voor een volwassen persoon genomen er van uitgaande dat deze 70 kg weegt). Wist je dat we ongeveer een gelijk aantal bacterien hebben in en op ons lichaam en 10 keer zoveel virussen meedragen als bacteriën? 

Van zodra de menselijke eicel wordt bevrucht zal deze beginnen delen. 

Een eicel is ongeveer de dikte van een haar, 0,1 mm, of 100 µm (micrometer). Om je een idee te geven: dat is ongeveer de grootte van een punt op een blad. Je kan een eicel dus makkelijk zien zonder microscoop. Je ziet dan een klein wittachtig bolletje. Dat bolletje heeft een volume van 524 picoliter of een halve nanoliter (minder dan een miljoenste van een liter). In het begin leeft en deelt de cel onafhankelijk van de moeder.  Van zodra dat wittachtig bolletje begint te delen zal deze 524 pl verdeeld worden over de twee cellen, dan over 4, dan over 8,....als je aan een delingsfase van 100 zit heb je al maar cellen meer van rond de 52 pl (wat nog altijd groot is). Bekijk het als een pannekoek die je eerst in twee snijdt (twee cellen die gedeeld zijn), dan beide stukken weer in twee (de twee vorige cellen in twee gedeeld = 2x2=4) en telkens de nieuwe stukken weer in twee.  De cellen beginnen te vermenigvuldigen waarbij telkens de massa van elke cel kleiner wordt. Dit is een heel specifieke situatie die enkel maar in de eerste delingsfases van een embryo voorkomen omdat de eicel als een groot voorraad vat kan gezien worden. Na een aantal dagen is de voorraad op en zou het embryo niet meer verder kunnen groeien gezien ze niet genoeg voedingstoffen meer heeft. Kan het embryo dan niet op tijd integreren in de moeder en een placenta vormen om voedingstoffen van de moeder op te nemen dan sterft het embryo af. Van zodra de integratie echter gebeurt is er een weelde aan voedingsstoffen die opgenomen worden waardoor het embryo kan verder beginnen delen.

Bij een kip is de eicel zo groot dat ALLES voorradig is om een individu te laten ontstaan zonder dat er nog voeding moet toegediend worden om een volwaardig baby'tje = kuiken te maken. Alles, behalve warmte want dat is natuurlijk ook een van de voorwaarden om een ei uit te broeden.

Even terugkeren naar de mens: Na een tijd zal je een embryo ter grote van een kleine knikker hebben, rond de 1 g, dat komt ongeveer overeen 0.5 miljard cellen. Dit wordt groter en groter en als we van 1 gr naar 100 gr gaan dan gaan we bij wijze van spreken van 1 knikker naar 100 en krijgen we ongeveer 50 miljard cellen, 1 kg = 500 miljard,... Eens geboren wegen we gemiddeld 3 kg, dus 1 500 miljard cellen. Als we zelf voedsel beginnen consumeren en groeien, dan wegen we na een tijdje 30 kg = 30 000 knikkers = 15 000 miljard cellen. Er is dus wel degelijk een verschil in aantal cellen tussen een pasgeboren baby en een volwassen persoon omdat tijdens de groeifase meer en meer cellen worden gevormd. Als gemiddelde nam ik de bionummers van harvard (https://bionumbers.hms.harvard.edu/bionumber.aspx?&id=109716). 

Kanttekening die je moet maken is dat als je extreem zwaar wordt, bvb van 70 kg naar 210 kg terwijl je volwassen bent, je niet noodzakelijk drie keer meer cellen hebt, omdat het voornamelijk vetcellen zijn die groter worden. Zwaarder worden door opslag van vet betekent dus grotere vetcellen en niet noodzakelijk een verdrievoudiging van vetcellen. 

Belangrijk ook is dat de cellen in een volwassen persoon ook blijven groeien en delen omdat er cellen zijn die afsterven. Een mooi voorbeeldje:  de gemiddelde levensduur van een rode bloedcel is 120 dagen. Zouden er geen nieuwe rode bloedcellen worden gevormd, dan heb je na 120 dagen geen rode bloedcellen meer. Je dient die dus continue te vervangen. Sommige cellen gaan natuurlijk veel langer mee zoals eicellen, die worden al tijdens de embryogenese gemaakt. 

Hopelijk heb je hier wat meer informatie mee waarmee je je stelling beter kan uitleggen, veel plezier.

Reacties op dit antwoord

  • 24/02/2022 - Kristine (vraagsteller)

    Top antwoord, bedankt !

Enkel de vraagsteller en de wetenschapper kunnen reageren op een antwoord.

Beantwoord door

dr. Stefan Vermeulen

Biotechnologie, genetica, accreditatie, biochemie, scheikunde

Hogeschool Gent
Jozef Kluyskensstraat 2 B-9000 Gent
http://www.hogent.be/

Zoek andere vragen

© 2008-2025
Ik heb een vraag wordt gecoördineerd door Eos wetenschap. Voor vragen over het platform kan je terecht bij liam.verbinnen@eos.be