Hoe komt het dat een zonnepop (bv. Lotte van Nivea) rood kleurt o.i.v. UV?

Antwoord

Beste Ilse,

Leuke vraag! Het feit dat onze huid verbrandt onder invloed van zonlicht heeft te maken met de kortere golflengte van UV-straling (vergeleken met zichtbaar licht). Hoe korter de golflengte, hoe hoger de energie-inhoud. Die hogere energie-inhoud kunnen we gebruiken om chemische reacties te laten plaatsvinden.

Ik kan niet meteen terugvinden welke verbindingen in de zonnepop van Nivea aanwezig zijn, maar het principe wordt fotochromisme genoemd: een omkeerbare kleurverandering door interactie met licht (hier UV-licht).

Het UV-licht zal ervoor zorgen dat bepaalde chemische bindingen gebroken worden (zie figuur), waardoor het molecule van structuur verandert. Hierdoor zal het molecule andere kleuren zichtbaar licht kunnen absorberen. In het geval van de zonnepop, zal er waarschijnlijk meer blauw en groen licht geabsorbeerd worden, waardoor de pop voornamelijk rood licht weerkaatst richting onze ogen. Een voorbeeld van dergelijke verbindingen vinden we in de spiro-oxazines:

In bovenstaand voorbeeld zal de gevormde kleur weer verdwijnen wanneer de verbinding wordt opgewarmd in afwezigheid van UV-straling (het molecule neemt zijn oorspronkelijke structuur opnieuw aan), maar er zijn ook gelijkaardige stoffen die onder invloed van zichtbaar licht terugkeren naar hun oorspronkelijke "kleur".
Dit laatste zal waarschijnlijk het geval zijn voor de verbindingen in de huid van "Lotte".

Vriendelijke groet
Geert-Jan