Had cavalerie nog enig nut in de Eerste Wereldoorlog?

Antwoord

Zeker!

Aan het westelijk front was hun inzet eerder beperkt:

• in het begin van de oorlog waren er nog zeer veel verkenningen te paard, en werden er zelfs cavaleriecharges door alle partijen uitgevoerd. De eerste Britse wapenfeiten gebeurden door cavalerie-eenheden, en de Duitse Uhlanen en Huzaren waren meestal de eerste stoottroepen. In september 1914 vonden er zelfs nog cavalerieslagen plaats, in de Slag bij Bergen en de eerste Slag om de Marne.
• Vanaf eind 1914 ontstond een loopgravenoorlog waarin cavaleriecharges zeldzaam werden en cavalerie-eenheden vooral te voet vochten. Zowel Franse, Canadese als Britse, en Australisch-Nieuw-Zeelandse cavalerieregimenten vochten mee, maar zonder paarden. Bij de Slag om Arras in 1917 zetten de Britten toch nog enkele rampzalige cavaleriecharges in, die strandden in machinegeweervuur, prikkeldraad en grachten. Bij de Slag om Cambrai in november-december 1917 slaagden bereden Indische cavalerietroepen er wel in om Duitse linies te veroveren. En in maart 1918 konden Canadese cavalerietroepen te paard nog helpen een Duits eindoffensief te stoppen in het Bois de Moreuil. Aan Duitse zijde zette men geen cavalerietroepen meer in op het westelijk front vanaf eind 1914.
• Vooral in het slotoffensief werden door geallieerden opnieuw bereden cavaleristen ingezet om het terugtrekkende Duitse leger op de hielen te zitten en om communicatie te verzekeren. Zo werd Amerikaanse cavalerie ingezet in de Slag om Saint-Mihiel in september 1917, waarbij die onmogelijk diep in Duitse linies drongen en 's nachts dienden terug te keren. Het laatste Britse oorlogsslachtoffer op de ochtend van 11 november was trouwens een cavalerist te paard.

Maar elders werden nog volop bereden cavalerietroepen ingezet: in het Midden-Oosten en Palestina, waar aanzienlijke afstanden snel moesten overbrugd worden, zetten zowel de Ottomanen als de Britten, Indiërs, Australiërs en Nieuw-Zeelanders volop troepen te paard (en op kamelen!) in, en waren er nog heuse cavalerieslagen, bijvoorbeeld in de Derde Slag om Gaza in 1917.

Ook op het oostelijk front waren cavalerietroepen cruciaal omdat de frontlinie er veel meer beweeglijk was, en werden ze zowel door Rusland, Duitsland als Oostenrijk-Hongarije volop ingezet. Cavalerietroepen bleven er de rol van snelle stoot- en verkenningstroepen vervullen, ondanks de kortstondige passage van Belgische gepantserde motorvoertuigen. In 1916 werd zelf nog een extra Duits cavaleriekorps opgericht, omdat de vraag naar bereden troepen op het oostelijk front zo groot was. Een bekend voorbeeld van een Oostenrijks cavalerist aan het Oostfront was Paul Wittgenstein die in Galicië zijn rechterarm verloor, waarna hij toch nog een carrière als concertpianist verderzette. 

Al vóór de Eerste Wereldoorlog werden er bedenkingen gemaakt bij de functie van frontale cavaleriecharges. In de Krimoorlog, de Frans-Duitse oorlog en de Boerenoorlogen bleek dat verbeterde vuurwapens zo'n charge kon stoppen. Toch waren cavalerietroepen nog heel erg functioneel in 1914: ze waren snel in te zetten, konden verkenningen uitvoeren en waar nodig paniek zaaien. Pas gaandeweg werd duidelijk dat loopgraven, prikkeldraad, machinegeweer en ontbering ook die voordelen teniet deden. Ook andere technologie zorgde ervoor dat bereden cavalerie na 1918 heel uitzonderlijk werd: in de Slag bij Tannenberg in 1914 werden de Don-kozakken schaakmat gezet door snelle verplaatsingen van Duitse infanterie per trein en een vlotte radiocommunicatie in de Duitse legerleiding.