Wat is vrijheid?

Antwoord

Interessante maar moeilijk sluitend te beantwoorden vraag Stien. 'k Zou er me makkelijk kunnen van afmaken door te stellen dat het de afwezigheid van onvrijheid of een onvrijheidsgevoel is. Dat is een beetje rond de pot draaien natuurlijk, al kun je door deze tegenstelling al een en ander vatten van wat velen onderons verstaan onder 'vrijheid'.

Maar vrijheid is niet eenduidig. Het kan om politieke, fysiek, psychische, filosofische, morele etc... vrijheid gaan. Ik moet dus algemeen blijven en stellen dat vrijheid de door de zich al dan niet vrij voelende persoon/collectiviteit (het subject) ervaren gevoel van vrijheid of onvrijheid. Zelfs wie in een gevangenis zit kan zich, hoe uitzonderlijk en onbegrijpelijk ook, vrij voelen. Een ander die een luxueus leven leidt en ook relationeel niets te kort komt, kan zich onvrij voelen.

Vrijheid zou je zeer theoretisch kunnen stellen is 'vrij van'. Maar datgene waarvan je vrij bent wordt door elke subjectieve persoon, collectiviteit of tijdsgeest op een bepaalde manier ingevuld.

Je laatste zin is zeer belangrijk. Geen rekening houden met anderen is geen vrijheid maar egoïsme. Mogelijk ervaart zo iemand vrijheid maar ze bestaat alleen op kosten van anderen en hopelijk stellen die daar ooit een eind aan. Voor veel mensen geldt gelukkig dat wél rekening houden met anderen hun gevoel van zelfwaardering en vrijheid vergroot.