Hoeveel vulkanen zijn er in zee?

Antwoord

Beste Ivan,

bedankt voor je interessante vraag!

Het hangt er een beetje vanaf hoe je 'vulkaan' en 'in zee' nu net definieert, en of je het hebt over actieve, slapende of reeds uitgedoofde vulkanen.

Vulkanen komen vooral voor langs de grenzen tussen twee botsende aardplaten, en ook soms ergens middenin een plaat. De laatste situatie noemen we 'hotspots', waar heet mantelgesteente zich een weg door de koudere aardplaat baant. De langste secties botsende aardplaten bevinden zich in feite langs de mid-oceanische ruggen. Tussen twee oceanische platen welt daar heet mantelgesteente op, magma, en langs deze ruggen vinden dan ook constant uitbarstingen van vloeibaar lava plaats dat materiaal toevoegt aan de platen. Daar worden dus niet echt grote vulkanen gebouwd, maar je kan er dus wel vulkanische activiteit vinden. Aan het andere uiteinde, waar de plaat botst met een andere plaat, duikt er steeds eentje onder. Ook op deze plaatsen komt vulkanisme voor. Duikt daar een oceanische onder een continentale plaat, dan krijg je vulkanen op het land, duikt er een oceanische onder een andere oceanische, dan krijg je vulkanisme op de zeebodem, en indien enkele van deze vulkanen hoog genoeg groeien en boven het oceaanoppervlak uitkomen, vormen zich op deze locaties zogenaamde 'eilandenbogen' gemaakt uit vulkanische eilanden.

Op deze manier zijn er in feite meer vulkanische uitbarstingen te vinden onder water dan op het land of vulkanische eilanden. De in volume grootste vulkaan op aarde ligt zelfs op de bodem van de Stille Oceaan, zonder aan het oppervlak te komen! Hoeveel vulkanenen er juist in zee zijn, is dus zeer moeilijk in te schatten, omdat onze kennis van vulkanische uitbarstingen groter is op het land dan in de oceanen, waar gegevens moeilijker te verzamelen zijn. In het algemeen nemen we aan dat in de laatste 10 000 jaar er 1151 vulkanen één of meerdere keren uitgebarsten zijn, en dus actief te noemen. Dat zijn diegene die op land of een eiland liggen. Op de oceaanbodem schat men dat er makkelijk nog een 10 000 actieve vulkanen zijn wereldwijd! Een exact aantal is moeilijk te geven omwille van het feit dat ze zich verbergen...

Bedoelde je enkel diegenen die boven zeeniveau uitsteken, dan zal je de meeste terugvinden in de Pacificsche 'Ring van vuur' die de Stille Oceaan omcirkelt, van Alaska tot Russiche Kamchatka tot Japan, Indonesië en helemaal zuidelijk naar Nieuw-Zeeland. Daarnaast heb je er nog in de Caraïbische Zee en ten Oosten en Westen van Afrika (Canarische eilanden bijvoorbeeld). Teveel om op te noemen!

Hopelijk helpt dit je wat vooruit. Vraag gerust verder!

Groeten,

Sam