We weten intussen wat de betekenis is van hiëroglyfen. Maar weten we ook hoe ze uitgesproken werden? En zo ja: hoe weten we dat?
De steen van Rosetta, die de sleutel vormde tot het ontcijferen van hiërogliefen, bevat dezelfde tekst (een dankbetuiging van de priesters van Memphis aan hun pas aangetreden Ptolemeïsche en dus half-Griekse farao, ca. 200 v. Chr.) op drie manieren:
Het demotisch schrift is sterk verwant met het Koptisch schrift dat vandaag nog gebruikt wordt, en was al eind 18de eeuw 'gekraakt' door Silvestre de Stacy. Door op de Rosetta-steen tekst 1 met 2 te vergelijken, hadden Champollion en Young de juiste uitspraak van de hiërogliefen te pakken, en ook het besef dat elke hiëroglief een lettergreep is eerder dan een pictogram of een volledig woord. Door dan tekst 1 met tekst 3 te vergelijken, konden beide egyptologen de betekenis van die hiërogliefenwoorden achterhalen. Later werden nog twee andere stenen stèles (de decreten van Canopus en van Memphis) gevonden, met eveneens zo'n gelijke tekst in drie schriften en twee talen, die de uitspraak, de grammatica en de betekenis bevestigden.
Demotisch was eigenlijk een inkt-schrift, dat zelden gebeiteld werd omdat het 'krullerig' en lopend was.
Oké, vooropgesteld dat de correcte uitspraak van het demotisch bekend is...
Terechte opmerking, maar ook daar zijn antwoorden op: - de sleutel zat hem ook in eigennamen, die in cartouches (kadertjes) stonden, en in de twee gebruikte talen gelijk werden uitgesproken. - Demotisch is sterk verwant met Koptisch, dat vandaag nog gesproken, geschreven en gelezen wordt. Een complete garantie van een correcte uitspraak levert dat niet op, als je bekijkt hoe zelfs bij onze moderne talen de uitspraak dramatisch kan veranderen. Maar het hielp alleszins om de uitspraak te benaderen, en zo ook de woorden en hun betekenis te achterhalen.
Dank voor deze aanvulling!
Enkel de vraagsteller en de wetenschapper kunnen reageren op een antwoord.
© 2008-2025
Ik heb een vraag wordt gecoördineerd door Eos wetenschap. Voor vragen over het platform kan je terecht bij liam.verbinnen@eos.be
