Waarom maakt cafeïne me bij een dipje weer blij en energiek, maar kan het me ook rusteloos doen voelen?

Antwoord

Caffeine werkt in op het centraal zenuwstelsel. Dit is een zeer complex systeem met heel veel verschillende zenuwcentra en chemische stoffen (neurotransmittors). Hierdoor zijn veel zaken nog niet ontrafeld.

Uit observaties zien we dat cafeïne vooral inwerkt op de versterking van de orthosympaticus met effecten als extra waakzaamheid, alertheid en dit vooral door de methylxanthinestructuur. Hierdoor krijg je mogelijke symptomen als slapeloosheid, extra mentale boost, een verhoogde concentratie,… maar deze effecten blijven zeer beperkt en zeer persoonsafhankelijk. Mogelijke nadelige effecten door deze extra stimulatie zijn hartkloppingen en een iets mindere doorbloeding in de hersenen (je ziet een min of meer gelijkaardig effect bij migraine, een druk op de hersenen).

Met andere woorden, cafeïne geeft ons een extra stimulans naar waakzaamheid (oppeppend) en dus niet zozeer een goed gevoel (blij). Bepaalde stoffen in pepdranken (genre Red Bull) werken op dezelfde manier en hebben dus ook diezelfde nadelige effecten. Er wordt vooral onderzoek gedaan naar serotonine (een van de neurotransmitters) om het effect van een goed gevoel te bestuderen. Onder meer chocolate, vetten en suikers verhogen serotonine, naast tal van andere mogelijke stoffen. Op dit moment is hier heel veel onderzoek naar. Er zijn ook geneesmiddelen zoals antidepressiva die werken door serotonine in je lichaam langer te laten werken.

Een goed gevoel creëren is opnieuw inwerken op de complexe werking van de hersenen wat dus nog niet echt gekend is en sterk persoonsafhankelijk is. Vele middelen kunnen dit effect geven zowel visueel, auditief (muziek versus rust), geuren, herinneringen,… Bepaalde plantaardige stoffen en kruiden zoals valeriaan en passiflora kunnen relaxerend werken. Andere zoals Sint-Janskruid werken als een (zwak) antidepressivum.