Heeft de invoering van het zomeruur iets te maken met WOII?

Paul, 58 jaar
26 maart 2017

Is het juist dat het invoeren van het winter- en zomeruur een overblijfsel is van tijdens de Tweede Wereldoorlog toen de Nazi's hier de plak zwaaiden. En zo ja, waarom werd dat toen gedaan?

Antwoord

Nee, het was de Eerste Wereldoorlog. Het idee bestond al eerder om 's zomers de dag vroeger te laten beginnen wegens toch meer zonlicht, maar werd pas voor het eerst in de praktijk gebracht in 1916:

  • 30/4/1916 in het Duitse  Keizerrijk, Oostenrijk-Hongarije inclusief de bezette gebieden
  • 1/5/1916 in Nederland
  • 21/5/1916 in het Verenigd Koninkrijk
  • 14/6/1916 in Frankrijk
  • 1917 in Rusland
  • 31/3/1918 in de Verenigde Staten

In de jaren na de Eerste Wereldoorlog werd het in veel Europese landen weer verlaten, op Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Ierland en België na. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het door Duitsland weer ingevoerd. Ook werd een Duits uur ingevoerd in West-Europa, dat één uur vooropliep op het Britse uur dat tot dan in Frankrijk, België en Nederland werd gehanteerd.

Na de Tweede Wereldoorlog werd op het Europese vasteland bijna overal de zomertijd afgeschaft, maar wel het Duitse, 'continentale' of Centraal-Europese uur (CET) behouden. Om het nog verwarrender te maken: in het na-oorlogse Duitsland werd even een 'Hochsommerzeit' ingevoerd tussen 1947-1949, waarbij van 11 mei tot 29 juni de klok wel twee uur vooruit werd gedraaid, een soort dubbele zomertijd; om daarna helemaal geen zomertijd meer te hebben.

De oliecrisis van 1973, die tot een golf van energiebesparende maatregelen leidde, was voor veel Europese landen aanleiding om een derde keer (na WO I en WO II) de zomertijd in te voeren:

  • het Verenigd Koninkrijk zat al op zomertijd sinds WO I
  • 1974 in Spanje en Albanië
  • 1975 in Griekenland en Cyprus
  • 1976 in Frankrijk
  • 1977 in Nederland, België, Luxemburg, Portugal en Polen
  • 1978 in Tsjecho-Slowakije, Bulgarije en Roemenië
  • 1980 in West- en Oost-Duitsland, Oostenrijk, Denemarken, Hongarije, Noorwegen en Zweden
  • 1981 in Sovjet-Unie, Zwitserland, Finland en Liechtenstein
  • 1983 in Joegoslavië
  • 1985 in Andorra, als laatste land in Europa

In 1998 legde de richtlijn 2000/84/van het Europese parlement de omschakeling vast, zodat die overal in Europa consequent zou gebeuren: tussen 2u en 3u op de laatste zondagen van maart en oktober (ervoor was dat meestal de laatste zondag van september, maar de Britten hanteerden de laatste zondag van oktober). Het debat (met argumenten over energieverbruik, gezondheid, verkeersveiligheid...) is daarmee echter lang niet afgelopen, en bijvoorbeeld Rusland en Wit-Rusland hebben het systeem recent verlaten.

Reacties op dit antwoord

Er zijn nog geen reacties op deze vraag.

Enkel de vraagsteller en de wetenschapper kunnen reageren op een antwoord.

Zoek andere vragen

© 2008-2025
Ik heb een vraag wordt gecoördineerd door Eos wetenschap. Voor vragen over het platform kan je terecht bij liam.verbinnen@eos.be