Bestaat stuifmeel uit levende cellen?

Koen, 20 jaar
25 juni 2008

Stuifmeel zou het equivalent van sperma zijn bij planten. Bij seksuele voortplanting moet er DNA worden overgedragen, en moet het dus om een levende cel gaan. Van spermacellen weet ik dat het gewoon gespecialiseerde voortplantingscellen zijn, maar wat met stuifmeel? En waarom kan stuifmeel zo lang en gemakkelijk overleven (wind, bodem, soms zelfs in de spijsvertering van een ander dier,...) en een spermacel slechts enkele dagen, mits dan nog de juiste omgeving.. Heeft een stuifmeelcel een metabolisme? Gaat het hier eveneens om een levende maar gespecialiseerde plantencel? En waarvan leeft de cel gedurende haar lange tocht naar de vrouwelijke plant?

Antwoord

Hallo Koen,

Een stuifmeelkorrel is een klompje levende, maar slapende cellen in een beschermend omhulsel, gemaakt in een meeldraad. Het buitenste omhulsel (exine) bestaat chemisch gezien uit sporopollenine, een complexe mix van biopolymeren die moeilijk aan te tasten is (inert) en daardoor gedurende lange tijd kan blijven bestaan. Het exine vormt typische sculpturen waardoor men kan zien van welke plantensoort stuifmeel afkomstig is. 

Wanneer een stuifmeelkorrel terechtkomt op de stempel van een ontvankelijk (compatibel) vruchtbeginsel, worden de cellen wakker en vormt de stuifmeelkorrel een buis (het stuifmeel kiemt). De pollenbuis groeit door het weefsel van de stempel en de stijl en bereikt tenslotte het vruchtbeginsel. De kern van een stuifmeelcel deelt zich in twee kernen die door de pollenbuis naar de eicel migreren. Omdat deze kernen omgeven zijn door een (plasmatisch) laagje kunnen we dit spermacellen noemen. Zodra de pollenbuis de embryozak in het vruchtbeginsel bereikt heeft, worden beide spermacellen in de embryozak uitgestort. De ene spermacel versmelt met de eicel en vormt zo een bevruchte eicel (zygote), waaruit een embryo en tenslotte (uit het gevormde zaad) een nieuwe plant ontstaat.  De andere spermacel versmelt met de kern van een 'secundaire embryozak' en vormt zo een endospermkern, die voedingsweefsel gaat vormen waarmee het embryo zich kan voeden (embryo en endosperm vormen samen het zaad). Dit voedingsweefsel (eiwitten, koolhydraten, vetten) is rijkelijk aanwezig in bijvoorbeeld graangewassen en is bijgevolg belangrijk voor de mens.

Bedankt voor uw interesse,

Hans Baete

Reacties op dit antwoord

Er zijn nog geen reacties op deze vraag.

Enkel de vraagsteller en de wetenschapper kunnen reageren op een antwoord.

Beantwoord door

MSc Hans Baete

ecologie, geschiedenis, plantkunde

Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek
Kliniekstraat 25 1070 Brussel
http://www.inbo.be

Zoek andere vragen

© 2008-2024
Ik heb een vraag wordt gecoördineerd door Eos wetenschap. Voor vragen over het platform kan je terecht bij liam.verbinnen@eos.be