Wat is juist het verschil tussen bacteriën en eencelligen?

Antwoord

Beste Marc,

Bacterien waren wel degelijk eerst. Eerst en vooral is uw stelling dat bacterien afhankelijk zijn van andere levende organismen niet correct. Er bestaan zelfs bacterien die volledig kunnen overleven op anorganische stoffen zoals N2, CO2, H2O Fe, etc (de zogenaamde chemolithotrofen). De meeste bacterien zijn vrijlevend, of hebben op zijn minst een stadium in hun levenscyclus waar ze vrij van een gastheer leven. Bacterien die strikt afhankelijk zijn van een gastorganisme zijn eerder uitzondering dan regel.

De chronologie is dus dat de allereerste organismen chemolithotrofen waren zoals hierboven beschreven (ongeveer 3.5 tot 4 miljard jaar geleden). De bacterien zijn evolutief gesplitst in twee groepen, de eubacterien (die wij als bacterien omschrijven) en archaebacterien (een aparte klasse, die vaak overleeft in omstandigheden die lijken op de primitieve aardse omstandigheden). Binnen de bacterien is een groep ontstaan die in staat was om fotosynthese uit te voeren, en dus zonlicht konden capteren als energiebron, en ook verder organismen die voor hun groei en energie teerden op materiaal die beschikbaar kwam van dode cellen. Tot dan nog altijd eencelligen.

Een belangrijke fase in de evolutie was het moment dat fotosynthese evolueerde van een proces waarbij H2S tot S werd omgezet naar een proces waarin H2O werd omgezet tot O2. Hierdoor veranderde de atmosfeer drastisch, en zijn ook veel groepen bacterien geevolueerd naar een aerobe (zuurstof verbruiken om energie te winnen) levenstijl. Dit gebeurde ongeveer 2.5 miljard jaar geleden.

Het onderscheid tussen de bacterien en "andere" organismen (=eukaryoten) wordt bepaald door de aanwezigheid van een duidelijk omlijnde celkern. Die zijn ongeveer 2 miljard jaar geleden ontstaan, wellicht wanneer bacterien die in symbiose met elkaar leefden met elkaar zijn gaan fuseren. Wellicht waren dit in eerste instantie ook nog anaeroben. . Hieruit zijn dan verschillende soorten organismen ontstaan, waaronder eenvoudige eencelligen (zoals amoeben en organismen die we kennen als plankton). Een andere tak evolueerde verder door  symbiose met aeroben. Zo ontwikkelden zich de gisten/schimmels tot meercellige organismen (o.m. dieren).  Wanneer symbiose gebeurde met fotosynthetische bacterien zijn daaruit groene algen en later planten geevolueerd.