Ik beschik via erfenis over een uiterst zeldzaam boek uit 1592 in meer dan behoorlijke staat. Na heel wat opzoekwerk kom ik een gedigitaliseerde versie tegen op het internet, pagina per pagina ingescand. Dit exemplaar blijkt uit de universiteitsbibliotheek van Gent te komen.
Mijn vraag: kan je dit zomaar publiceren via internet? Het devalueert alleszins mijn exemplaar dat reeds enige tijd te koop staat via een antiquariaat.
Beste Jo,
Laat ik maar met de deur in huis vallen: ja, zulke oude boeken mogen gedigitaliseerd worden en op internet worden gepubliceerd. Google Books hoeft hiervoor enkel afspraken te maken met de eigenaar van het exemplaar van de oude druk, in dit geval de Universiteit Gent. Het auteursrecht is bij zulke oude boeken niet van tel. Dat vervalt reeds zeventig jaar na het overlijden van de auteur. De zestiende-eeuwse Antwerpse drukker Hieronymus Verdussen was zich er overigens al van bewust dat zijn Gheestelycke predicatien ook buiten zijn wil om verder verspreid zou kunnen raken. Het monopolie op de verspreiding van dit werk had hij slechts voor acht jaar verworven.
Voor de wetenschap is het goed nieuws dat steeds meer teksten digitaal beschikbaar komen via kanalen als Google Books en (met een hogere betrouwbaarheid) de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL). Daardoor is meer en ander wetenschappelijk onderzoek mogelijk. Bij een boek als de Gheestelycke predicatien kan men zich onder meer de vraag stellen welke motieven Verdussen had om deze bewerking van de preken van de veertiende-eeuwse mysticus Johannes Tauler op de drukpers te leggen. Hij stond in 1592/1593 nog maar net aan het begin van zijn drukkerscarrière. Op welk publiek richtte hij zich specifiek? Ook kan worden onderzocht hoeveel verschillende drukken er van de Gheestelycke predicatien zijn geweest en hoe de lezers met het boek omgingen. Daarvoor moeten zoveel mogelijk exemplaren worden opgespoord en met elkaar vergeleken. Daarbij moet ook worden bekeken of deze exemplaren bijzondere sporen van gebruik vertonen zoals onderstrepingen, aanvullingen en aantekeningen in de marge.
Of uw exemplaar van de Gheestelycke predicatien door de digitalisering in waarde is gedaald, kan ik niet zeggen. Wellicht kunt u er nog een paar honderd euro voor krijgen, afhankelijk van de bijzondere kenmerken van uw exemplaar. Het beste dat er met uw boek kan gebeuren is dat het in een openbare collectie terechtkomt waar het verder kan worden bestudeerd en beschermd voor toekomstige generaties.
Met vriendelijke groet,
Remco Sleiderink
Er zijn nog geen reacties op deze vraag.
Enkel de vraagsteller en de wetenschapper kunnen reageren op een antwoord.
Oudere Nederlandse literatuur, met name van de middeleeuwen
© 2008-2024
Ik heb een vraag wordt gecoördineerd door Eos wetenschap. Voor vragen over het platform kan je terecht bij liam.verbinnen@eos.be
