Waarom heeft boter een vervaldatum?

Antwoord

Beste Lieven,

bijna alle levensmiddelen moeten een houdbaarheidsdatum krijgen. Het is een kwaliteitsgarantie van de producent dat het product tot die datum voldoet aan de kwaliteits- en veiligheidseisen, op voorwaarde dat het product ongeopend bewaard is onder de juiste omstandigheden. Afhankelijk van het product kan het voornaamste probleem een veiligheidsprobleem zijn (waarvan je dus ziek wordt) of een kwaliteitsafwijking (met een slechte geur, smaak, ...). Producten met een veiligheidsprobleem gebruik je best niet meer na de vervaldatum, terwijl producten met een kwaliteitsafwijking meestal nog wel een paar dagen (of voor sommige weken) langer kunnen gebruikt worden. Maar dit alles dus steeds bewaard in de oorspronkelijke ongeopende verpakking en onder de juiste omstandigheden.

Olie bestaat enkel uit vet, en daar is het enige probleem kwaliteit (dus een smaakafwijking). Tijdens bewaring kan de olie namelijk (zeer traag) oxideren, waardoor het aroma minder goed wordt. Dit is echter een traag proces zolang de fles ongeopend blijft (en liefst ook in het donker bewaard). Bakboter bestaat ook voor een deel uit water (het is een emulsie waarbij kleine waterdruppels in een continue vetfase zitten). In die waterdruppels kunnen bacteriën traag groeien, waardoor de kans bestaat dat een veiligheidsprobleem optreedt (b.v. Listeria is een ziekteverwekkende bacterie die heel af en toe in boter wordt gevonden). Toch is ook hier vooral kwaliteit de beperkende factor: als er al microbiologisch bederf optreedt, dan zal je dat meestal ruiken als je de verpakking open doet. Dat is dan een soort alarmsignaal voor de consument, waardoor je gewaarschuwd bent om het product niet meer te consumeren.

Zodus: zowel voor bakboter als voor olie krijg je vooral een slechte geur of smaak als het product vervallen is. Je neus is voor deze producten dus een ideale controle. Voor bakboter kunnen er ook veiligheidsproblemen optreden, waardoor je dit product toch best niet te lang over tijd laat gaan.

mvg,

Johan Claes