Hoelang bestaan apen al?

Antwoord

Beste An-Sofie,

Het staat wetenschappelijk vast dat wij afkomstig zijn van een voorouder die een mensaap was.  Dat was geen soort zoals die nu leeft, maar wel een soort die misschien op een chimpansee leek.

Je hebt het dus juist gezien: apen moet dus zeker al langer bestaan dan de mens!  We weten dat al een hele tijd, want de oudste fossielen van oermensen zijn enkele miljoenen jaren oud, en de oudste fossielen van apen zijn enkele tientallen miljoenen jaren oud.
Naast de fossielen hebben we de laatste jaren een nieuwe en heel objectieve manier om de evolutie in kaart te brengen én om vrij nauwkeurig in te schatten wanneer diergroepen of zelfs soorten zijn ontstaan: de studie van het erfelijk materiaal (de genetica) van levende soorten (bijvoorbeeld de mens) en zelfs van sommige fossielen (bv. neanderthalers)!

Wat leren we hieruit?
Wij, de moderne mens of Homo sapiens, zijn in Afrika ontstaan en lopen ongeveer tweehonderdduizend jaar rond op de aarde. 
De allereerste primitieve mens situeert zich ongeveer zeven miljoen jaar geleden.
De eerste mensaap ontstond ongeveer 20 miljoen jaar geleden.
De eerste primaten (die geleid hebben tot de huidige apen) ontstonden ongeveer 80 miljoen jaar geleden.  Kunnen we dit "enorm lang" geleden noemen?  Ja, als je het vergelijkt met de mens. Neen, als je beseft dat de aarde 4,6 miljard jaar oud is!

De moderne mens is dus een heel jonge soort als je het vergelijkt met de eerste aapachtigen.  Dat waren natuurlijk geen apen zoals we ze nu kennen, maar meer primitieve voorouders.  In de tijd van de allereerste mensachtigen waren er bijvoorbeeld nog geen chimpansees en bonobo's, want die soorten ontstonden zelf pas ongeveer drie miljoen jaar geleden.

Kristiaan