Hoe komt het dat we vaste stoffen kunnen ruiken?

Antwoord

Beste Erik,

inderdaad dat je een stof kan ruiken wil zeggen dat individuele moleculen of deeltjes van deze stof in je neusreceptoren terechtgekomen zijn en op die wijze een signaal geven dat we dan een bepaalde geur noemen. Dus als je iets ruikt, is het via de lucht, als gasfase in je neus terechtgekomen.

Je vraag is dan, hoe komt het dat een vaste stof kan geroken worden. Nu dat heeft te maken met iets wat je ongetwijfeld heel lang geleden geleerd hebt over agregatietoestanden en evenwichten daarin en als je dat allemaal samenzet in één diagram dan vind je alle mogelijkheden terug in het fasediagram van die stof. Je zal dan zien dat er altijd  een gebied is waar evenwicht mogelijk is tussen de vaste fase en de gasfase rechtstreeks. Met ander woorden ook ver onder het kookpunt van een stof kunnen deeltjes rechtstreeks vanuit de vaste fase naar de gasfase overgaan. Dit kan je best begrijpen als je weet dat voor een molecule of een deeltje er een soort ontsnappingsenergie bestaat die het losrukt van de bindingskrachten die bestaan tussen de deeltjes in vaste toestand. Verder is de energieverdeling tussen de deeltjes niet uniform maar is er een distributie van energiën en bijgevolg kan het perfect zo zijn dat er bij om het even welke temperatuur, er deeltjes zijn die op dit ogenblik net genoeg energie hebben om te ontsnappen en dus via de gasfase naar je neus kunnen geraken. Hoeveel dat er zijn hangt af van de temperatuur, hoe hoger de temperatuur hoe meer dat er dat zijn en hoe gemakkelijker dat je het kan ruiken. Een tweede factor zijn de bindingskrachten tussen de deeltjes in de vaste fase, hoe groter deze zijn hoe kleiner het aantal deeltjes in de gasfase bij een welbepaalde temperatuur, hoe minder gemakkelijk dat je ze ruikt. Bijvoorbeeld staal ruikt je niet (sterke bindingskrachten), bevroren mazout ruik je wel, zelfs bij relatief lage temperatuur (zwakke bindingskrachten). 

Ik hoop dat je dit verder helpt.

vriendelijke groeten