Om te weten te komen wat de verschillen zijn, doen we beroep op de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Het is een boek waarin van een heleboel aandoeningen (zoals schizofrenie of zoals de dissociatieve identiteitsstoornis) de criteria staan beschreven die door een groep professionals overeengekomen is. Er bestaan verschillende soorten schizofrenie, een stoornis die naar schatting 1% van onze bevolking treft. Wat mensen met deze aandoening wel typeert is dat zij het gevoel hebben dat er dingen buiten zichzelf waar te nemen zijn, die wij echter niet zien of horen of waarnemen. Het gaat dan om een verstoorde perceptie van de werkelijkheid. Mensen voelen zich achtervolgd, terwijl er niemand is. Of de meest bekende vorm: mensen horen stemmen of zien mensen die er niet echt zijn.
Bij een dissociatieve identiteitsstoornis gaat het echter niet om het ervaren van dingen buiten jezelf. Typisch aan deze stoornis is dat er stukken van de persoonlijke waarneming zijn afgesplitst. Hierdoor kunnen mensen onder andere last krijgen van black-outs, of bijvoorbeeld plots ergens op een kruispunt staan en niet weten hoe ze daar gekomen zijn. Ze slaapwandelen niet, want ze zijn wel bij bewustzijn, maar een stuk van dat bewustzijn is afgesplitst. Je zou kunnen zeggen dat de waarneming van de wereld en zichzelf opgesplitst is, maar dat er geen bevreemdende vervormingen in voorkomen (zoals dat bij schizofrenie wel het geval is). Om uit te leggen wat dissociëren is, wordt aan mensen die er niet aan lijden vaak de vergelijking gemaakt met autorijden: soms kan je dat zo op automatische piloot doen, dat je plots merkt dat je al een heel eind bent opgeschoten, zonder echt bewust op het verkeer gelet te hebben. Je hebt dan niet geslapen, maar je was zo in gedachten verzonken dat jouw waarneming van de omgeving (de auto, het verkeer) uit je bewuste waarneming werd gefilterd. Iets gelijkaardig ervaren mensen met een dissociatieve identiteitsstoornis ook, alleen treedt het veel frequenter op en ook op onvoorspelbare momenten. Ze hebben er als het ware geen controle over. Ze hebben de ervaring dat twee of meer personen/bewustzijnstoestanden IN zichzelf zitten (terwijl mensen met schizofrenie eerder de ervaring hebben dat stemmen enz. BUITEN zichzelf waar te nemen zijn). Toch kunnen ze hier via therapie wel aan leren werken: door te leren door welke prikkels zo'n dissociatie wordt uitgelokt (vb. Stress kan dissociatie verergeren, maar ook bepaalde geuren of bepaalde plaatsen kunnen een dissociatie uitlokken). Het is momenteel nog onduidelijk welke factoren leiden tot deze dissociatieve identiteitsstoornis, maar aangenomen wordt dat de meeste patiënten in hun verleden ernstige trauma's hebben opgelopen. Het dissociëren werd dan voor hen een manier om te ontsnappen aan een overweldigende gebeurtenis (vb. Voelen dat je boven je lichaam zweeft terwijl je verkracht wordt of jezelf inbeelden dat je op een veilige leuke plaats bent, zorgt ervoor dat je mentaal afstand neemt van wat er met je lichaam gebeurt). In therapie zullen deze patiënten aan traumaverwerking doen en leren om terug voeling te krijgen met alle aspecten van hun beleving (ook de stukken die afsplitsen).
Meer info: http://www.trimbos.nl/onderwerpen/psychische-gezondheid/dissociatieve-identiteitsstoornis/symptomen
En in de bibliotheek van de Vlaamse Vereniging Geestelijke Gezondheid vind je een aantal artikels over vb. de behandeling van deze zeldzame psychische stoornis: http://vvgg.auralibrary.be/auraic.aspx (zoekterm 'dissociatieve identiteitsstoornis' ingeven). Bij schizofrenie is er geen gesprekstherpaie die de symptomen kan wegnemen. Gesprekstherapie kan de onrust en het lijden wel verzachten, maar de behandeling bestaat momenteel uit medicatie die de wanen en hallucinaties helpt onderdrukken. Verder is een stabiel en evenwichtig leefpatroon erg belangrijk, om stressvolle invloeden te vermijden, want deze kunnen aanleiding geven tot een nieuwe psychotische opstoot (dit is een periode waarin wanen en hallucinaties optreden en mensen dus niet meer kunnen inschatten wat er echt is en wat door hun verbeelding wordt gecreëerd).
Reacties op dit antwoord
Er zijn nog geen reacties op deze vraag.
Enkel de vraagsteller en de wetenschapper kunnen reageren op een antwoord.