Waarom bouwen bijen 6-hoekige raten en geen 4-hoekige of 8-hoekige?

Antwoord

Beste Frans

Een honingraat bestaat uit zeshoekige cellen, aan weerszijden van een verticale tussenwand. De raat wordt zodanig opgebouwd dat de bodem van één cel aan de ene kant van de tussenwand, deel uitmaakt van de bodem van drie cellen aan de andere kant. Dit komt de stevigheid van de raat ten goede. Er zijn reeds heel wat studies gebeurd rond de vorm van die zeshoekige cellen; en er werden ook al veel hypothesen opgesteld. Algemeen neemt men nu aan dat de vorm van een zeshoekige cel de beste vorm is om een vlak zo efficiënt mogelijk op te vullen. Dit is niet het geval met een cirkel of een achthoek, waarbij altijd een tussenruimte blijft tussen de verschillende achthoeken of cirkels. Naast de regelmatige zeshoeken kunnen ook nog gelijkzijdige driehoeken en vierkanten gebruikt worden om een vlak efficient op te vullen. Eitjes zouden door de koningin ook in dergelijke vorm kunnen worden gelegd; na ontluiking ontstaat hieruit een larve die min of meer rond is. Dit zou betekenen dat er een groot verlies is aan ruimte (en energie, temperatuur) in de driehoeken en vierkanten. De cellen worden niet alleen gebruikt voor het broeden (de larven) maar eveneens voor de opslag van voedsel (stuifmeel en honing). Met de zeshoekige cellen is het mogelijk om per oppervlakte-eenheid het meeste voedsel te stapelen. Men neemt nu aan dat de zeshoekige vorm geen toeval is: de natuur streeft er altijd naar om met zo weinig mogelijk energiegebruik een zo groot mogelijke opbrengst te bekomen. Door de zeshoeken hebben de bijen dus het meeste ruimte om honing te produceren. Dit kan men ook wiskundig bewijzen. Bovendien heeft men aangetoond dat in het geval van regelmatige zeshoeken de totale omtrek van de celranden minimaal is.    

Met vriendelijke groeten

Hans