Leven er dieren heel diep in de oceaan/zee?

Antwoord

Het hele korte antwoord op je vraag is: ja!

In 2005 vonden wetenschappers foraminafera op een diepte van bijna 11 kilometer in de Mariana trog, het diepste punt van de Stille Oceaan. Foraminafera of gaatjesdragers zijn eencellige organismen die doorgaans een skelet hebben dat gemaakt is van kalk. Door de grote druk die op zo'n diepte heerst blijft echter kalk in "oplossing", er kan geen kalk worden afgezet. Deze diertjes hebben dus een unieke aanpassing aan dit extreme milieu.

Het is inderdaad verwonderlijk aan welke extreme omstandigheden dieren zich kunnen aanpassen. Vorig jaar was hier een leuke (tijdelijke) tentoonstelling over in het Museum voor Natuurwetenschappen. (zie link).


Nu voor een uitgebreider antwoord.

In de oceaan heb je verschillende dieptezones de pelagische zone (0-200m), de mesopelagische (200m-1000m), de bathypelagische (1000-4000m), de abyssale zone (dit is de oceaanbodem) en de haldale zone (dit zijn grote kloven in de oceaanbodem, de Mariana trog is er daar een van).
Biologen beschouwen vaak alles onde de pelagische zone als diepzee. Dit is dus een enorm groot gebied.

Naar mate je dieper gaat wordt de druk van het water groter, is er minder licht en doorgaans minder voedsel. Algen aan de oppervlakte zetten immers licht om in biomassa door fotosynthese (net zoals planten op het land). Zo vormen ze de basis van de voedselketen. Op grote diepte is er onvoldoende licht en zijn er geen algen die aan fotosynthese kunnen doen. Hiedoor dacht men lange tijd dat er niet veel soorten konden leven in de diepzee, maar onderzoekers van het Census of Marine Life hebben de laatste 10 jaar meer dan 17.000 nieuwe soorten ontdekt in de diepzee. (zie link naar interview van de Nederlandse radio). Op zich is dat niet raar als je beseft hoe groot de diepzee wel is.

Deze soorten in de diepzee hebben vaak heel bijzondere aanpassingen om te kunnen overleven. Het verlies van een hard skelet zoals bij de gaatjesdragers, of lichtgevende organen om elkaar te vinden (lantaarnvissen) of om prooien te lokken (hengelvissen). Maar er zijn er nog veel meer...

Een van de meest extreme omgevingen in de diepzee zijn de warmwaterbronnen (hydrotermal vents). In de grote kloven van de oceaanbodem is er vaak vulkanische activiteit. Hierdoor ontstaan er warmwaterbronnen onder water. Hieruit stroomt hete water dat verzadigd is van mineralen en in het bijzonder zwavel. Rond deze warmwaterbronnen werden grote en diverse dierengemeenschappen ontdenkt die hier kunnen overleven. Kleine bacteriën zijn hier in staat te overleven op basis van deze zwavel verbindingen door middel van chemosynthese. Ze hebben dus dezelfde rol als de algen aan de oppervlakte in een voedselketen rond deze warmwaterbronnen.

Er zijn hierover een paar leuke boeken, maar die zijn jammer genoeg in het Engels.

Voor leuke foto’s kan je altijd een kijkje nemen op de website van “The Deep”.