In welke richting draait de grote beer om de poolster?

Antwoord

Doordat we zelf op de roterende aarde staan lijken de sterren rond ons te draaien. Hierin zitten twee effecten :
Door de dagrotatie van de aarde draaien de sterren per 24u eenmaal rond de poolas, maar eigenlijk doen ze het iets sneller, namelijk in 23u56m. Dit komt omdat de aarde zelf nog eens rond de zon draait.
Maar het grootste effect is wel de dagrotatie van de aarde, niet dat kleine jaareffect. Welnu, als je naar de poolster kijkt zal je zien dat de sterren in tegenwijzerzin rond de poolster draaien. Je kan dat gemakkelijk nagaan. Kijk naar de poolster (pal in het noorden op circa 50° boven de horizon), en kijk dan naar een ster die er een eindje rechts van staat (dus in oostelijke richting). Je zal zien dat die ster na een uur een eind naar boven is opgeschoven. Een ster ten westen van de poolster zal een stukje gezakt zijn. Ze draaien dus in tegenwijzerzin. Dat geldt voor alle sterren, niet alleen voor die van de Grote Beer, want ten opizcht van elkaar zijn de posities van de sterren quasi onveranderlijk.
De draaiing in tegenwijzerzin geldt voor het noordelijk halfrond.

Moest er op het zuidelijk halfrond toevallig ook een heldere ster in verlengde van de aardas staan, zoals de poolster dat doetaan de noordkant van de aarde, dan zouden we daar de sterren in wijzerzin zien draaien. Stel je even voor dat je op de evenaar staat. Pal in het noorden zie je dan de poolster precies op de horizon liggen, en zie je de sterren in tegenwijzerzin er rond draaien. Als je je dan omdraait om naar het zuiden te kijken zie je de sterren daar in wijzerzin rond het zuidelijk horizonpunt draaien.