Door wie zijn zwarte gaten ontdekt?

Merel, 16 jaar
7 juni 2009

Ik wil graag weten door wie zwarte gaten zijn ontdekt, want het is een knap idee dat iemand het fenomeen zwarte gaten heeft bedacht want eerst werdt gezegd dat niets sneller ging dan het licht.

Antwoord


Het is niet zo dat zwarte gaten te maken hebben met de stelling dat niets sneller kan gaan dan met de lichtsnelheid.  Het gaat hier over het licht zelf, dat dus aan de lichtsnelheid beweegt.

Als je naar de Maan wil springen, moet je een bepaalde minimale snelheid halen om van (het zwaartekrachtveld van) de Aarde weg te geraken.  Die bedraagt ongeveer 11 kilometer per seconde.  Het is gemakkelijk te aanvaarden dat indien de Aarde harder zou trekken, je harder zou moeten springen.  Honderd keer harder trekken betekent tien keer harder springen (aan 110 km/s dus).  Zo kan je uitrekenen hoe groot de zwaartekracht zou moeten zijn zodanig dat je zelfs aan 300 duizend kilometer per seconde niet weg kan.  Zwaartekrachtvelden die zo groot zijn of groter, zijn dan verbonden met 'zwarte gaten'.  Vermits de zwaartekracht gaat volgens GM/R2, geldt dat voor een gegeven massa bij een afstand kleiner dan een bepaalde waarde, en voor een gegeven afstand bij een massa groter dan een bepaalde waarde.  Zwarte gaten kunnen groot of klein zijn, in massa en afmetingen.

Het concept werd al voorgesteld in 1783(!) door een genaamde John Mitchell.  Dus nog in de tijd van de Newtoniaanse gravitatie, er was nog lang geen sprake van Einstein.  Je moet wel weten dat in die tijd het licht als een bundel van deeltjes werd beschouwd, die gravitatie voelden.  Toen men het licht eerder als golven begon te zien (19de eeuw), werd het allemaal minder duidelijk.  Maar sinds Einstein weten we dat men het licht zowel in termen van deeltjes als van golven kan beschouwen, en zo werd het hele concept weer opgerakeld.  De naam 'black hole' danken we aan John Archibald Wheeler, een specialist van Einstein's gravitatietheorie, die hem in 1967 voorstelde.

Dat dus voor de theoretische ontdekking.  De experimentele bevestiging is er op vrij overtuigende wijze gekomen in de sterrenkunde.  'Vrij overtuigend', omdat een rechtstreeks bewijs nooit helemaal kan.  Om iets te bewijzen moet je het zien, en een zwart gat kan je dus juist niet zien!  De bewijzen komen van de effecten op de omgeving, die erop wijzen dat er zich ergens iets bevindt met een massa zo groot en straal zo klein dat het wel een zwart gat moet zijn.  Dat kan de restant van een ster zijn, die onrechtstreeks gezien wordt door de effecten op een begeleider, of de centrale kernen van sterrenstelsels, die 'gezien' worden door de stuiptrekkingen van het materiaal dat ze opslorpen, of door de bewegingen van sterren die errond bewegen.

In de bijgevoegde link kan je gegevens (en mooie filmpjes) vinden over het best bestudeerde zwarte gat, namelijk datgene dat zich in het centrum van ons melkwegstelsel bevindt.



Reacties op dit antwoord

Er zijn nog geen reacties op deze vraag.

Enkel de vraagsteller en de wetenschapper kunnen reageren op een antwoord.

Zoek andere vragen

© 2008-2025
Ik heb een vraag wordt gecoördineerd door Eos wetenschap. Voor vragen over het platform kan je terecht bij liam.verbinnen@eos.be