Wat is het verschil tussen temperament en persoonlijkheid?

Antwoord

Dag Silke,

Mijn collega Gert De Kinder en ik hebben een boekje geschreven "Mag ik even jouw hippocampus zien?" uitgegeven bij Davidsfonds/Infodok. Daarin komt ook jouw vraag in zekere zin aan bod. Ik heb het antwoord dan ook uit ons boekje overgenomen. Je vindt het hieronder. 

Het karakter is heel eenvoudig uitgelegd ‘hoe we zijn’. Psychologen zijn tot het besluit gekomen dat iedereen een andere binnenkant heeft: ieder zijn karakter is uniek. Niemand heeft juist hetzelfde karakter; iedereen reageert anders. Om dit te verklaren moeten we iets over de ontwikkeling van ons karakter weten. 

Als je geboren wordt, heb je nog geen eigen karakter, maar iedereen wordt wel geboren met een eigen temperament dat je erft van je ouders. Een temperament is hoe levendig je bent, hoeveel contact je zoekt met je ouders, hoe actief je bent, hoe goed je alles kan verdragen als baby,… Dit alles noemen we het temperament, en dat is aangeboren, niemand heeft jou dat geleerd.

Met je eigen temperament kom je in een gezin terecht. Dat gezin heeft een invloed op jou (op wie en op hoe je gaat worden) en jij hebt invloed op jouw gezin door je temperament. Zo groeit je temperament, door de invloed van je gezin waarin je leeft, uit tot je karakter. Niet alleen je gezin, maar ook de vrienden, de school, de sport – of jeugdbeweging vormen mee je karakter. Omdat iedereen een eigen temperament heeft en in een ander gezin en omgeving opgroeit, zal iedereen ook een ander karakter hebben. Zelfs jij hebt een ander karakter dan je broer of zus. Je bent wel in hetzelfde gezin opgegroeid, maar je hebt wel een ander temperament, waardoor je nu ook een ander karakter hebt. Later, als je volwassen bent, zal je karakter nog duidelijker en unieker worden en dan noemen we dat je persoonlijkheid. 

Je zou alles kunnen vergelijken met een ventje dat gemaakt wordt uit klei. Als je geboren wordt, ben je een stukje klei (temperament). Elk stukje klei is anders. Je mama en papa boetseren dat stukje klei tot een eigen ventje (karakter). Door de jaren heen wordt dat ventje in klei nog verder afgewerkt en boetseer je er zelf ook aan mee, en zo krijgt het ventje in klei een definitieve vorm (persoonlijkheid). Je karakter en persoonlijkheid wordt dus door veel verschillende invloeden bepaald; er zijn zoveel verschillende invloeden dat het resultaat bij iedereen anders is: ieder zijn karakter is uniek!