Wat gebeurt er met de stemmen die gegeven worden aan partijen die de kiesdrempel niet halen?

Antwoord

Stemmen van partijen die de kiesdrempel niet halen: daar gebeurt niets mee. Enkel partijen die meer dan 5 % halen, worden toegelaten tot de berekening van de zetelverdeling.

Let wel op: de kiesdrempel wordt berekend op het niveau van de kieskring (in het geval van de komende vlaamse verkiezingen is dit op provinciaal niveau).
Als een partij in één of meerder kantons (een kanton is een samenvoeging van enkele gemeenten) minder dan 5 % haalt, maar over de gehele provincie boven de 5% zit, dan komen ze gewoon in aanmerking voor de zetelverdeling.
Als een partij over gans Vlaanderen minder dan 5% haalt, maar in één of meerdere provincies wel meer dan 5 % haalt, dan komen ze in die welbepaalde provincies in aanmerking om zetels te behalen (Dat gebeurde met de N-VA bij de Kamerverkiezingen van 2003 toen ze enkel in West-Vlaanderen boven de 5 % zaten en Geert Bourgeois er een zetel haalde).
Spreken over een kiesdrempel als men verkiezingsuitslagen bespreekt op Vlaams niveau of op het niveau van een kanton (zoals wel eens in de media gebeurt) is dus eigenlijk naast de kwestie.

Het is ook niet zo dat wanneer men de kiesdrempel haalt dat men ook automatisch een zetel krijgt. In een aantal provincies moet men (door het geringe aantal zetels dat er maar te verdelen is) in de praktijk 6 a 7 % halen om echt een zetel te halen. Men komt wel in aanmerking voor de berekening van de zetelverdeling vanaf het moment dat men over de gehele provinciale kieskring 5 % haalt, maar die berekening resulteert niet noodzakelijk in een zetel.


Bram Wauters
Vakgroep Bestuur en Beleid
Hogeschool Gent