In een veranderend klimaat worden lokale weersmetingen steeds belangrijker. De onderzoekers achter het VLINDER-project bouwen aan een netwerk met meetpunten in uiteenlopende omgevingen. Ze schakelden daarvoor de hulp in van scholieren. Ingenieur Steven Caluwaerts (UGent en KMI) is een van de projectleiders.
Op welk moment besloot u uw onderzoek met een breed publiek te willen delen?
‘Met ons burgerwetenschapsproject VLINDER zagen we een potentiële win-winsituatie. Het KMI verzamelt weermetingen in open, rurale landschappen met zo weinig mogelijk omgevingsinvloeden. Wij wilden dat aanvullen met meteorologische data in uiteenlopende omgevingen, zoals een stad of bos. Om zo’n meetnet op te zetten en operationeel te houden heb je hulp nodig. Tegelijk merkten we dat scholen zochten naar concrete manieren om educatief met thema’s als weer en klimaat aan de slag te gaan. Het opbouwen van een weerstation past mooi in dat plaatje.’
Wat is voor u het voornaamste doel van een communicator?
‘In ons geval is dat: scholieren laten kennismaken met onderzoek, door ze zelf met de data van hun weerstation aan de slag te laten gaan. Dit voorjaar trekken studenten van de Universiteit Gent naar scholen om samen met leerlingen een analyse te maken van de hittestress ten tijde van de hittegolf in 2020. De scholieren zullen nagaan hoe groot de hittestress bij hun weerstation was en die gegevens vergelijken met die van andere weerstations.’
Wat is de grootste uitdaging bij het communiceren over uw onderzoeksdomein?
‘Het is niet eenvoudig om een balans te vinden tussen complexe zaken behapbaar maken en tegelijk correct blijven. Verder vind ik het belangrijk dat wetenschappers aangeven wat hun expertise is en dat ze zich in hun communicatie daartoe beperken. Anders ondergraaft dat de geloofwaardigheid van experts. Goede wetenschapscommunicatie vergt ook heel wat tijd. Het is goed dat daar binnen wetenschappelijke loopbanen steeds meer ruimte voor is.’
Waarover zou het publiek dringend meer moeten weten?
‘Ons onderzoeksdomein heeft de laatste jaren uitgebreid aandacht gekregen. Iedereen weet dat het klimaat verandert. In de stad is het warmer dan erbuiten. We moeten vergroenen en ontharden om dat effect terug te dringen. Dat is bekend. Maar we mogen evenmin vergeten dat klimaatverandering zich vooral laat voelen in weersextremen. We moeten inzetten op accurate voorspellingen, goede waarschuwingssystemen en duidelijke communicatie. We moeten voorbereid zijn. Dat besef is belangrijk.’ – PVW
Steven Caluwaerts, Bart Mesuere, Sara Top en Thomas Vergauwen werden door de KVAB en de Jonge Academie onderscheiden met de Jaarprijzen Wetenschapscommunicatie 2021, voor hun uitzonderlijke verdienste in wetenschapscommunicatie. Met hen werden nog twaalf andere laureaten onderscheiden.
© 2008-2023
Ik heb een vraag wordt gecoördineerd door EOS vzw
